2001 സെപ്റ്റംബർ 11 നാണ് അമേരിക്കയെ നടുക്കിയ വേൾഡ് ട്രേഡ് സെന്റർ, പെന്റഗൺ ആക്രമണങ്ങൾ നടന്നത്. അതിനു തൊട്ടു പിന്നാലെ അമേരിക്കയെ ഭീതിയുടെ മുൾമുനയിൽ നിർത്തിയ മറ്റൊരു സംഭവം ഉണ്ടായി. അമേരിക്കൻ ധാർഷ്ട്യത്തിന് എതിരായി പ്രഖ്യാപിക്കപ്പെട്ട, കഴിഞ്ഞ അര നൂറ്റാണ്ടിലെ ഏറ്റവും പ്രധാനപ്പെട്ട ഒരു ജൈവ യുദ്ധമായിരുന്നു ( Bio Warfare) അത്. തപാൽപ്പെട്ടികളിലൂടെ സഞ്ചരിച്ച ഒരു അദൃശ്യ യുദ്ധം.
ട്രേഡ് സെന്റർ ചാരക്കൂമ്പാരമായി പതിച്ച് കൃത്യം ഒരാഴ്ച്ച കഴിഞ്ഞ്, സെപ്റ്റംബർ 18 നും, ഒക്ടോബർ 9 നും ന്യൂയോർക്ക് സിറ്റിയിലേക്കും ഫ്ലോറിഡയിലേക്കും എട്ട് കത്തുകൾ മെയിൽ ചെയ്യപ്പെടുന്നതിൽ നിന്നാണ് സംഭവങ്ങളുടെ തുടക്കം.
അവയിൽ രണ്ടെണ്ണം യു എസ് ഡെമോക്രാറ്റിക് സെനറ്റർമാർക്കും, മറ്റുള്ളവ പ്രമുഖ പത്ര വാർത്താ സ്ഥാപനങ്ങൾക്കുമാണ് മെയിൽ ചെയ്യപ്പെട്ടത്. ആന്ത്രാക്സ് പൊടി വിതറിയ കത്തുകളായിരുന്നു അവ. അമേരിക്കയ്ക്കു മേൽ അദൃശ്യ ശക്തികളുടെ ഒരു രണ്ടാം ഘട്ട യുദ്ദമായിരുന്നു ഇത്. ജൈവയുദ്ധം (Biological Warfare) എന്ന് ശസ്ത്രം പേരിട്ട വിസിബിലിറ്റിയില്ലാത്ത / അഗോചരമായ ഒരു യുദ്ദപ്രഖ്യാപനം.
അവയിൽ രണ്ടെണ്ണം യു എസ് ഡെമോക്രാറ്റിക് സെനറ്റർമാർക്കും, മറ്റുള്ളവ പ്രമുഖ പത്ര വാർത്താ സ്ഥാപനങ്ങൾക്കുമാണ് മെയിൽ ചെയ്യപ്പെട്ടത്. ആന്ത്രാക്സ് പൊടി വിതറിയ കത്തുകളായിരുന്നു അവ. അമേരിക്കയ്ക്കു മേൽ അദൃശ്യ ശക്തികളുടെ ഒരു രണ്ടാം ഘട്ട യുദ്ദമായിരുന്നു ഇത്. ജൈവയുദ്ധം (Biological Warfare) എന്ന് ശസ്ത്രം പേരിട്ട വിസിബിലിറ്റിയില്ലാത്ത / അഗോചരമായ ഒരു യുദ്ദപ്രഖ്യാപനം.
സെപ്റ്റംബർ 18 ന് അയക്കപ്പെട്ട ആദ്യത്തെ ആറ് കത്തുകൾ യഥാക്രമം, ന്യൂയോർക്ക് മഹാനഗരത്തിലെ ABC News, CBS News, NBC News, New York Post എന്നിവയ്ക്കും, ഫ്ലോറിഡയിലെ National Enquirer at American Media എന്നിവയുടെ ഓഫീസിലേക്കുമാണ് പോസ്റ്റ് ചെയ്യപ്പെട്ടത്. മാരക രോഗമായ ആന്ത്രാക്സ് പരത്തുന്ന രോഗാണുക്കളെ അതിവിദഗ്ദമായി ഉള്ളടക്കം ചെയ്തിരുന്ന കത്തുകൾ. അഞ്ച് പേർ ഈ സംഭവത്തിൽ കൊല്ലപ്പെട്ടു. 17 പേർക്ക് രോഗം സ്ഥിരീകരിക്കപ്പെട്ടു. റോബർട്ട് സ്റ്റീവൻസ് എന്നയാളാണ് കത്തിലൂടെ ആന്ത്രാക്സ് ബാധിച്ച് മരിച്ച ആദ്യ വ്യക്തി. ചർദ്ദിയും തളർച്ചയുമായി ഹോസ്പിറ്റലിൽ പ്രവേശിക്കപ്പെട്ട ഇയാൾ ഒക്ടോബർ അഞ്ചിന് അന്തരിച്ചു. ന്യൂയോർക്ക് പോസ്റ്റും NBC ന്യൂസും, തങ്ങൾക്ക് വന്ന ലെറ്ററുകൾ പിന്നീട് കണ്ടെത്തി. ABC News, CBS News, അമേരിക്കൻ മീഡിയ എന്നിവയ്ക്ക് വന്ന കത്തുകൾ കൈപ്പറ്റിയ അവരുടെ സ്റ്റാഫുകൾക്ക് ആന്ത്രാക്സ് രോഗം സ്തിരീകരിച്ചു.
ഒക്ടോബർ 9 ന് വീണ്ടും രണ്ടു കത്തുകൾ കൂടി മെയിൽ ചെയ്യപ്പെട്ടു. ഈ കത്തുകൾ സെനറ്റർമാരായ Tom Daschle, Patrick Leahy എന്നിവർക്ക് ലഭിച്ചതോടെയാണ് കത്തുകളിൽ ആന്ത്രാക്സ് വൈറസ് അടങ്ങിയിട്ടുണ്ട് എന്ന് സ്ഥിരീകരിക്കപ്പെട്ടത്. അതോടെ അമേരിക്കൻ ഗവണ്മെന്റ്, പോസ്റ്റൽ സേവനങ്ങൾ ഷട്ട് ഡൗൺ ചെയ്തു. FBI അന്വേഷണം ഏറ്റെടുത്തു. അമേരിന്ത്രാക്സ് (Amerithrax) എന്ന് പേരിട്ട ഈ ഇന്വെസ്റ്റിഗേഷൻ, അമേരിക്കൻ നിയമപാലന ചരിത്രത്തിലെ ഏറ്റവും സങ്കീർണ്ണമായ ഒരു കേസായി പിന്നീട് മാറി.
സെനറ്റർ Tom Daschle, ഗ്രെന്റ് ലെസ്സി എന്ന തന്റെ സഹായി മുഖാന്തിരം കത്ത് തുറന്നു. സെനറ്റർ Patrick Leahy യ്ക്ക് അയക്കപ്പെട്ട കത്ത് തപാൽ കോഡ് തെറ്റിയതിനാൽ മറ്റൊരിടത്ത് എത്തപ്പെട്ട നിലയിൽ പിന്നീട് കണ്ടെത്തി. പ്രസ്ഥുത കത്ത് വിർജീനിയയിലേക്ക് പോകുകയും, തപാൽ വകുപ്പ് ഉദ്ധ്യോഗസ്ഥനായ ഡേവിഡ് ഹോസ് എന്നയാൾക്ക് അന്ത്രാക്സ് ബാധിക്കുകയും ചെയ്തു. കത്തുകള് തുടര്ക്കഥയായതോടെ അമേരിക്കയിലെങ്ങും ഒരു ആന്ത്രാക്സ് ഭീതി നിഴൽ വിരിച്ചു.
2001 ൽ ആരംഭിച്ച ഈ കേസന്വേഷണം, 2010 ഫെബ്രുവരി 19 ന് FBI ക്ലോസ് ചെയ്തു. ഡോ. ബ്രൂസ് ഇവന്സ് (Bruce Ivins) എന്ന അമേരിക്കൻ ശാസ്ത്രജ്ഞനെ മാത്രമാണ് എഫ്ബിഐ പ്രതിസ്ഥാനത്ത് ചേര്ത്തിരുന്നത്. മാനസീക വിഭ്രാന്തിയുള്ള ഗവേഷക ശാസ്ത്രജ്ഞനാണ് ഇവിന്സ്. (???) ഇവിന്സിനെതിരെ കുറ്റം ചുമത്താന് പ്രോസിക്യൂട്ടര്മാര് തയ്യാറെടുക്കവേ, 2009 ൽ അദ്ദേഹം സ്വയം ജീവനൊടുക്കി. അതിനു മുൻപ് ജൈവായുധ വിദഗ്ധന് സ്റ്റീവന് ഹാറ്റ്ഫിലിനെതിരെ (Steven Hatfill) കേസെടുക്കാനും FBI നീക്കം നടത്തിയിരുന്നു. പല പഴുതുകളും ഗൌരവത്തോടെ എടുക്കാതെയാണ് എഫ്ബിഐ കുറ്റാന്വേഷണം നടത്തിയതെന്ന വിമർശനം വന്ന കേസ് ആയിരുന്നു ഇത്. ഒരർഥത്തിൽ FBI യ്ക്ക് വിജയിക്കാൻ കഴിയാതിരുന്ന കേസും.
ജൈവായുധങ്ങൾ (Biological Weapons)
_______________________________
_______________________________
ജൈവ ആയുധങ്ങൾ ഒരു ആധുനിക പ്രതിഭാസമാണ് തോന്നാം. എന്നാൽ വളരെ കാലപ്പഴക്കം ചെന്നതും, ഭയാനകവുമായ ഒരു ചരിത്രം അവയ്ക്കുണ്ട്. ബയോളജിക്കൽ വെപ്പണുകൾക്കെതിരേയുള്ള അമേരിക്കൻ പ്രതിരോധ ആസ്ഥാനമായ
യു.എസ് ആർമി മെഡിക്കൽ റിസർച്ച് ഇൻസ്റ്റിറ്റ്യൂട്ട് (U.S. Army Medical Research Institute of Infectious Diseases) നടത്തിയ "ജൈവ യുദ്ധങ്ങളുടെ ചരിത്ര പശ്ചാത്തലം" എന്ന പഠനത്തിൽ, സാംക്രമിക രോഗങ്ങൾ എങ്ങനെ യുദ്ധ വിജയങ്ങൾക്ക് വേണ്ടി ഉപയോഗിക്കപ്പെടുന്നു എന്ന് ചൂണ്ടിക്കാണിച്ചു തരുന്നുണ്ട്. ഫലപ്രഥമായൊരു പ്രധിരോധം മുൻ കൂട്ടി ചെയ്യാൻ സാധ്യമല്ലാത്ത ഒന്നാണ് ജൈവായുധങ്ങൾ. ജൈവായുധങ്ങൾ അദൃശ്യമാണ്. അവയുടെ ഫലം പ്രവചനങ്ങൾക്ക് അസാധ്യമാണ്. ചിലപ്പോൾ താരതമ്യേന വളരെ വേഗത്തിലോ, ചിലപ്പോൾ വളരെ സാവധാനമോ അവയുടെ പ്രത്യാഘാതങ്ങളുണ്ടാകാം.
യു.എസ് ആർമി മെഡിക്കൽ റിസർച്ച് ഇൻസ്റ്റിറ്റ്യൂട്ട് (U.S. Army Medical Research Institute of Infectious Diseases) നടത്തിയ "ജൈവ യുദ്ധങ്ങളുടെ ചരിത്ര പശ്ചാത്തലം" എന്ന പഠനത്തിൽ, സാംക്രമിക രോഗങ്ങൾ എങ്ങനെ യുദ്ധ വിജയങ്ങൾക്ക് വേണ്ടി ഉപയോഗിക്കപ്പെടുന്നു എന്ന് ചൂണ്ടിക്കാണിച്ചു തരുന്നുണ്ട്. ഫലപ്രഥമായൊരു പ്രധിരോധം മുൻ കൂട്ടി ചെയ്യാൻ സാധ്യമല്ലാത്ത ഒന്നാണ് ജൈവായുധങ്ങൾ. ജൈവായുധങ്ങൾ അദൃശ്യമാണ്. അവയുടെ ഫലം പ്രവചനങ്ങൾക്ക് അസാധ്യമാണ്. ചിലപ്പോൾ താരതമ്യേന വളരെ വേഗത്തിലോ, ചിലപ്പോൾ വളരെ സാവധാനമോ അവയുടെ പ്രത്യാഘാതങ്ങളുണ്ടാകാം.
ഒരു Bio Warfare ഇരകളുടെ എണ്ണത്തിന്റെ വ്യാപ്തി കൂട്ടും. രോഗം മരണം എന്നിവ കൂടാതെ ഭയം, പരിഭ്രാന്തി, അരക്ഷിതാവസ്ഥ എന്നിവ ജനങ്ങൾക്ക് മേൽ ഉളവാകും. ഒപ്പം, സർവ മേഖലയിലും മരവിപ്പിക്കുന്ന ഒരു അനിശ്ചിതത്വം സൃഷ്ടിക്കപ്പെടും. ജൈവ യുദ്ദങ്ങളുടെ പ്രധാന ലക്ഷ്യമെന്നു പറയുന്നത്, രാഷ്ട്രത്തിന്റെ സാമൂഹിക-സാമ്പത്തിക പ്രവർത്തനങ്ങളെ തടസ്സപ്പെടുത്തുക, ഗവണ്മെന്റ് -അധികാരം എന്നിവയെ സമ്മർദ്ദത്തിലാഴ്ത്തുക, സൈനിക പ്രതികരണങ്ങൾ മരവിപ്പിക്കുക തുടങ്ങിയവയാണ്. ഒരു യുദ്ധത്തിൽ ശത്രുവിനെ, വളരെ എളുപ്പത്തിൽ പരാജയപ്പെടുത്താൻ ജൈവാക്രമണങ്ങൾ കൊണ്ട് നിഷ്പ്രയാസം സാധിക്കുന്നു.
അമേരിക്കയ്ക്ക് മേൽ നിഴൽ വിരിച്ച ആന്ത്രാക്സ് യുദ്ധഭീതിയെക്കുറിച്ചായിരുന്നു ഈ ലേഖനത്തിന്റെ തുടക്കം. എന്നാൽ നിലവിൽ ഏറ്റവുമധികം രാസ - ജൈവായുധങ്ങൾ ഡെവലപ്പ് ചെയ്യുകയും, ഇപ്പോഴും ലാബോറട്ടറികളിൽ സൂക്ഷിക്കുകയും ചെയ്യുന്ന ഒരു പ്രധാന രാജ്യമാണ് അമേരിക്ക. വിയറ്റ്നാമിലും, ഇറാഖിലുമൊക്കെ അവർ അതിന്റെ സാമ്പിളുകൾ ഭീതിദമായ രീതിയിൽ പരീക്ഷിക്കുകയും ചെയ്തതാണ്. അതിനാൽ തന്നെ കൊടുത്താൽ കൊല്ലത്തും കിട്ടും എന്ന വാചകത്തെ അന്വർത്ഥിക്കുന്ന ഒന്നായിരുന്നു അമേരിക്കയ്ക്ക് 2001 ൽ ലഭിച്ച ആന്ത്രാക്സ് ലെറ്ററുകൾ.
ഒരേ സമയം തന്നെ ബയോളജിക്കൽ വെപ്പണുകളുടെ ഇരയായ ചരിത്രവും, മറ്റുള്ളവരെ അതിന് ഇരയാക്കിയ ചരിത്രവും കൂടെ കൊണ്ടു നടക്കുന്നവരാണ് അമേരിക്ക എന്നും കൂടി നാം അറിഞ്ഞിരിക്കേണ്ടതുണ്ട്. ബയോളജിക്കൽ വെപ്പണുകളേക്കുറിച്ചുള്ള പഠനത്തിൽ അത് ഏറ്റവുമധികം ഉപയോഗിച്ചിട്ടുള്ളത് ബ്രിട്ടനും, അമേരിക്കയുമാണെന്ന് കാണാം. വാസ്തവത്തിൽ , ബ്രിട്ടൺ തങ്ങളുടെ വൈരികളെ കൊല്ലാൻ വസൂരി എന്ന ആശയം ഉപയോഗിച്ച ആദ്യത്തെ രാഷ്ട്രം ആയിരുന്നു. 18-ആം നൂറ്റാണ്ടിൽ, 1754 - 1763 വരെയുള്ള കാലത്ത്, ഇൻഡ്യയിലും കാനഡയിലുമായി നടന്ന യുദ്ദങ്ങളിൽ ബ്രിട്ടനും ഫ്രാൻസും വ്യാപകമായി വസൂരി കെട്ടഴിച്ചു വിട്ടിരുന്നു.
പ്ലേഗും, വസൂരിയും, കോളറയും യുദ്ധ തന്ത്രമായതെങ്ങനെ?
____________________________________________
____________________________________________
പതിനാലാം നൂറ്റാണ്ടിൽ കാഫ്ഫാ (*1) ആക്രമണ സമയത്ത്, ശത്രുക്കളായ തതാരി സൈന്യം, കഫാ നഗരത്തിൽ ബുബോണിക് പ്ലേഗ് (Bubonic Plague) ബാധിച്ചു മരിച്ച തങ്ങളുടെ സൈനികരെ കൂട്ടമായി കൊണ്ടു തള്ളുകയും, അതിനെ തുടർന്ന് യൂറോപ്പിൽ പ്ലേഗ് ബാധിക്കുകയും ചെയ്തതാണ് ചരിത്രത്തിലെ ആദ്യത്തെ പ്രത്യക്ഷമായ, ബയോളജിക്കൽ യുദ്ധ തന്ത്രം.
1763 -ൽ പോണ്ടിയാക്ക് (*2) യുദ്ദസമയത്ത്, വടക്കേ അമേരിക്കയിലെ ബ്രിട്ടീഷ് സൈന്യത്തിന്റെ കമാൻഡർ-ഇൻ-ചീഫ്: സർ ജെഫ്രി ആംഹെർസ്റ്റ്, കേണൽ ഹെൻറി ബൊക്കെയ്ക്ക് (Henry Bouquet) എഴുതി:-
"ഇന്ത്യക്കാരുടെ ഇടയിൽ ഭംഗിയായി വസൂരി (Smallpox) അയയ്ക്കാൻ കഴിഞ്ഞതു പോലെ, വടക്കേ അമേരിക്കൻ ഗോത്രങ്ങൾക്കിടയിലും അവരെ നശിപ്പിക്കാൻ നമ്മുടെ അതേ തന്ത്രം തന്നെ പ്രയോഗിക്കണം."
ഇതിന് കേണൽ ജഫ്രി ആംഹെർസ്റ്റ് എഴുതിയ മറുപടി മറുപടി ഇതാണ്: -
"ഞാൻ അവർക്ക് നമ്മുടെ പക്കലുണ്ടായിരുന്ന, സാംക്രമിക രോഗികളുടെ കമ്പിളിപ്പുതപ്പുകൾ നൽകി കഴിഞ്ഞു. രോഗം എന്നെത്തന്നെ കീഴ്പ്പെടുത്താതിരിക്കാൻ അതീവ ശ്രദ്ദ ചെലുത്തേണ്ടതുണ്ട്. വസൂരി അമേരിക്കൻ സ്വദേശികളുടെ സംഖ്യ കുറച്ചുകൊണ്ടിരിക്കുന്നു. ഈ രോഗം മുൻപ് ഉണ്ടായിട്ടില്ലാത്തത് കൊണ്ട് അവർക്ക് പ്രധിരോധ ശേഷി ഉണ്ടാവുകയില്ല. പ്രധിരോധ മരുന്നുന്നുകളും നിലവിൽ ലഭ്യമല്ല."
ചരിത്രത്തിൽ വസൂരി എന്ന മഹാ വിപത്തിനെ ബ്രിട്ടൻ എത്രമേൽ ഭീകരമായാണ് ഉപയോഗിച്ചതെന്നതിന്റെ ഏറ്റവും വലിയ തെളിവുകളിലൊന്നാണീ കത്തുകൾ.
"ഇന്ത്യക്കാരുടെ ഇടയിൽ ഭംഗിയായി വസൂരി (Smallpox) അയയ്ക്കാൻ കഴിഞ്ഞതു പോലെ, വടക്കേ അമേരിക്കൻ ഗോത്രങ്ങൾക്കിടയിലും അവരെ നശിപ്പിക്കാൻ നമ്മുടെ അതേ തന്ത്രം തന്നെ പ്രയോഗിക്കണം."
ഇതിന് കേണൽ ജഫ്രി ആംഹെർസ്റ്റ് എഴുതിയ മറുപടി മറുപടി ഇതാണ്: -
"ഞാൻ അവർക്ക് നമ്മുടെ പക്കലുണ്ടായിരുന്ന, സാംക്രമിക രോഗികളുടെ കമ്പിളിപ്പുതപ്പുകൾ നൽകി കഴിഞ്ഞു. രോഗം എന്നെത്തന്നെ കീഴ്പ്പെടുത്താതിരിക്കാൻ അതീവ ശ്രദ്ദ ചെലുത്തേണ്ടതുണ്ട്. വസൂരി അമേരിക്കൻ സ്വദേശികളുടെ സംഖ്യ കുറച്ചുകൊണ്ടിരിക്കുന്നു. ഈ രോഗം മുൻപ് ഉണ്ടായിട്ടില്ലാത്തത് കൊണ്ട് അവർക്ക് പ്രധിരോധ ശേഷി ഉണ്ടാവുകയില്ല. പ്രധിരോധ മരുന്നുന്നുകളും നിലവിൽ ലഭ്യമല്ല."
ചരിത്രത്തിൽ വസൂരി എന്ന മഹാ വിപത്തിനെ ബ്രിട്ടൻ എത്രമേൽ ഭീകരമായാണ് ഉപയോഗിച്ചതെന്നതിന്റെ ഏറ്റവും വലിയ തെളിവുകളിലൊന്നാണീ കത്തുകൾ.
1775-83 ലെ അമേരിക്കൻ റെവല്യൂഷണറി വാർ സമയത്ത് പല പകർച്ച വ്യാധികളും ഒരു ആയുധമായി ഉപയോഗിക്കപ്പെട്ടിരുന്നു. 1775-76 ശീതകാലത്ത് , അമേരിക്കൻ ശക്തികൾ ബ്രിട്ടീഷ് നിയന്ത്രണത്തിൽ നിന്നും, കാനഡയിലെ ഫ്രെഞ്ച് സ്പീക്കിങ് പ്രൊവിൻസ് ആയ ക്വീബെക് (Quebec) മോചിപ്പിക്കാൻ ശ്രമിക്കുമ്പോൾ, ബ്രിട്ടീഷ് സേനയുടെ കമാൻഡർ, അമേരിക്കൻ സൈനികർക്കെതിരേ ഷുദ്രകരങ്ങളായ രോഗാണുക്കളെ സന്നിവേശിപ്പിക്കുകയുണ്ടായി. ഏതാനും ആഴ്ചകൾക്കുശേഷം പകർച്ചവ്യാധിയാൽ പതിനായിരക്കണക്കിന് അമേരിക്കൻ പോരാളികൾ കൊല്ലപ്പെട്ടു.
1941-ൽ ജപ്പാൻ നടത്തിയ ചൈന അധിനിവേശകാലത്ത് നടന്ന സംഭവം ഇരുപതാം നൂറ്റാണ്ടിലെ ബയോ വാർഫെയറുകളിൽ പ്രധാനപ്പെട്ട ഒന്നാണ്. ചൈനയിലെ അധിനിവേശ പ്രദേശത്ത് ജാപ്പനീസ് സയന്റിസ്റ്റുകളും, സ്റ്റാഫുകളും ഉൾപ്പെടെ 3000 ഓളം ആളുകൾ ജൈവ ആയുധ പദ്ദതിക്കായി ചിലവഴിക്കുമ്പോൾ, ഒരു സാങ്കേതിക പാളിച്ച ഉണ്ടാവുകയും 1,700 ജാപ്പനീസുകാരും, തടവുകാരായ 10000 ചൈനീസ് സൈനീകരും കൊല്ലപ്പെടുകയും ചെയ്തു. എന്നു മാത്രമല്ല ചൈനീസ് നഗരങ്ങളിൽ ആന്ത്രാക്സ്, കോളറ തുടങ്ങിയ പകർച്ച വ്യാധികൾ പൊടുന്നനെ വ്യാപിക്കുകയും ഉണ്ടായി.
ഒന്നാം ലോക മഹായുദ്ദ കാലത്ത് കന്നു കാലികൾ, കുതിരകൾ തുടങ്ങിയവയിലൂടെ എതിരാളികൾക്ക് മേൽ പകർച്ച വ്യാധികൾ പരത്താൻ പല രാജ്യങ്ങളും പരസ്പരം ശ്രമിയ്ക്കുകയുണ്ടായി.
1939 - 1945 ലെ രണ്ടാം ലോകമഹായുദ്ധ കാലത്ത് , ബ്രിട്ടീഷ്-അമേരിക്കൻ ശാസ്ത്രജ്ഞർ വസൂരിയെ വീണ്ടും ജൈവ ആയുധമായി ഉപയോഗിക്കുകയുണ്ടായി. എന്നാൽ വസൂരിയ്ക്ക് എതിരേയുള്ള വാക്സിനുകളുടെ ലഭ്യത കാരണം അവർ അതിനെ ഒരു ഫലപ്രദമായ ആയുധം ആയി കണക്കാക്കിയില്ല എന്നു മാത്രം.
ഇത്തരം നിരവധി ജൈവായുധ പ്രയോഗങ്ങളേക്കുറിച്ച് ചരിത്രത്തിലെ ഒട്ടേറെ ഏടുകളിൽ നിന്ന് കാണാൻ സാധിക്കും. മെക്കാനിക്കൽ ആയുധങ്ങൾക്ക് നേടാൻ കഴിയുന്നതിലും അധികമായി ഫലം കൈവരിക്കാൻ ഇത്തരമൊരു അദൃശ്യ യുദ്ധമുറയാൽ സാധിക്കുന്നു.
*************************
(*1) കാഫ്ഫാ / caffa : - now Feodossia, UKRAINE.
(*2) Pontiac's War, Pontiac's Conspiracy, or Pontiac's Rebellion.
*************************
(*1) കാഫ്ഫാ / caffa : - now Feodossia, UKRAINE.
(*2) Pontiac's War, Pontiac's Conspiracy, or Pontiac's Rebellion.
ലാബോറട്ടറികളിലെ ഫ്രീസറുകളിൽ സോവിയറ്റ് യൂണിയനും അമേരിക്കയും.
_________________________________________________________
_________________________________________________________
ജൈവായുധങ്ങളുടെ കാര്യത്തിൽ ഇന്ന് ബ്രിട്ടൺ ഒരു പ്രധാന ശക്തിയല്ല. പകരം ആ സ്ഥാനത്തേക്ക് പുതിയ മഹാശക്തികൾ ഉദിച്ചുയർന്നു. അമേരിക്കയും റഷ്യയും ഇന്ന് ഈ നശീകരണായുധത്തിന്റെ കാര്യത്തിൽ മേധാവിത്വം പുലർത്തുന്നു.
അമേരിക്കയ്ക്കൊപ്പമോ, അവരേക്കാൾ ബഹുദൂരമോ മുൻപിലാണ് ഇക്കാര്യത്തിൽ പഴയ സോവിയറ്റ് യൂണിയനും അവരുടെ തിരുശേഷിപ്പായ ഇന്നത്തെ റഷ്യയും എന്ന് എടുത്തു പറയണം. സോവിയറ്റ് യൂണിയന്റെ കാലം മുതൽക്കേ രാസ ജൈവായുധങ്ങളിൽ അവർ നേടിയ പുരോഗതി, വരും കാലത്തെ ആശങ്കാകുലമാക്കുന്നു. കോൾഡ് വാർ കാലത്ത് നേടിയ ഒട്ടേറെ ശാസ്ത്ര സാങ്കേതിക വളർച്ചയ്ക്കൊപ്പം, ഇരു രാജ്യങ്ങളിലേയും ലാബോറട്ടറികളിൽ അതിമാരക വൈറസുകളേയും ബാക്ടീരിയകളേയും ഇരുവരും മത്സരിച്ച് വികസിപ്പിച്ചിരുന്നു എന്നു കൂടി നാം അറിയേണ്ടതാണ്.
1928 മുതൽ 1971 വരെ സോവിയറ്റ് യൂണിയൻ ഒന്നാമത്തെ സൂപ്പർ പവർ ആയിക്കൊണ്ടിരുന്ന അഥവാ ആയിത്തീർന്ന കാലഘട്ടമായിരുന്നു. ശാസ്ത്ര സാങ്കേതിക മേഖലയെ സംബന്ധിച്ചിടത്തോളം 1972 മുതൽ 1993 വരെ, ശരിക്കും പുരോഗമനപരമായ ഒരു കാലമായിരുന്നു. ജനിതക എഞ്ചിനീയറിങ് - പ്രത്യേകിച്ചും പുതിയ തന്മാത്രാ ജനിതക സാങ്കേതിക വിദ്യകൾ (molecular genetics techniques) അവർ വികസിപ്പിച്ചെടുത്തു. ബാക്ടീരിയകൾ വൈറസുകൾ എന്നിവയ്ക്ക് എതിരേ കൂടുതൽ മെച്ചപ്പെട്ട വാക്സിനുകൾ സോവിയറ്റ് റഷ്യ നിർമിച്ചു.
ന്യൂക്ലിയർ ആയുധങ്ങളേക്കുറിച്ച് ഗഹനമായ പഠനങ്ങൾ നടത്തുകയും, യുഎസ് യൂണിവേഴ്സിറ്റികളിൽ നിരവധി സംവാദങ്ങൾ നയിക്കുകയും ചെയ്ത അലക്സ് വെല്ലെർസ്റ്റ്യൺ (Alex Wellerstein) ബയോ വെപ്പണുകളേക്കുറിച്ച് എഴുതിയ ഒരു ലേഖനത്തിൽ ഇങ്ങനെ വിശദീകരിക്കുന്നു. അമേരിക്കക്കാർ ഒരു കാര്യം ചെയ്യാൻ തുടങ്ങുമ്പോൾ സോവിയറ്റ് യൂണിയനും അതേ കാര്യം ആരംഭിക്കും. (ചിലപ്പോൾ നേരേ തിരിച്ചും). എന്നാൽ സോവിയറ്റ് യൂണിയൻ / റഷ്യ, അവരുടെ തനതായ, സ്വന്തമായ ഒരു വഴിയിലൂടെയാവും മുന്നോട്ടു പോകുക. ഇതൊരു സ്ട്രാറ്റജിയുടെ പരാധീനത അല്ല. പകരം സാമ്പത്തിക പ്രശ്നങ്ങൾ അഭിമുഖീകരിക്കുന്ന റഷ്യയെ സംബന്ധിച്ചിടത്തോളം അവരുടെ ശാസ്ത്ര നേട്ടങ്ങൾക്കുള്ള ശ്രമങ്ങളിൽ സാമ്പത്തികം കൂടി നോക്കേണ്ടുന്ന കാര്യം പ്രധാനമായതു കൊണ്ടാണ്. അമേരിക്ക ഒരു പ്രോഗ്രാം അവതരിപ്പിക്കുമ്പോൾ തത്സമയം തന്നെ അതിന്റെ ഡിസൈൻ മനസ്സിലാക്കി തങ്ങളുടെ സ്വന്തമായ മറ്റൊരു സാങ്കേതികത ഉപയോഗിച്ച് അതിനോട് കിടപിടിക്കുന്നതോ അതിനും മേലെ നിൽക്കുന്നതോ ആയ പലതും റഷ്യ നിർമ്മിച്ചു. റഷ്യ കോപ്പി ചെയ്യുന്നു എന്ന് നാം ഇതിനെ വില കുറച്ചു കാണേണ്ടുന്നതില്ല. പകരം, സ്വന്തം കഴിവുപയോഗിച്ച് എത്ര വലിയ ടെക്നോളജിയും സ്വായത്തമാക്കുകയും, കൂടുതൽ വൈവിധ്യങ്ങൾ അതിൽ ഉൾക്കൊള്ളിക്കാൻ ശ്രമിക്കുകയും ചെയ്യുന്ന റഷ്യക്കാർ തികച്ചും പ്രശംസ അർഹിക്കുന്നു. എന്നു മാത്രമല്ല, ബയോളജിക്കൽ വെപ്പണുകളെ സംബന്ധിച്ച് പറഞ്ഞാൽ, ബാക്ടീരിയകൾക്കെതിരേയും, വൈറസുകൾക്കെതിരേയും അമേരിക്ക വാക്സിനുകൾ കണ്ടു പിടിച്ചു കൊണ്ടിരുന്ന കാലത്ത്, റഷ്യ, ബാക്ടീരിയകളേയും - വൈറസുകളേയും സങ്കരിപ്പിച്ച് പുതിയ കണ്ടുപിടുത്തങ്ങൾ തന്നെ നടത്തുകയുണ്ടായി.
വിചിത്രമായ ഒരു സംഗതി, ഏതെങ്കിലും ജൈവായുധം വിക്ഷേപിക്കാവുന്ന ഒരു മെക്കാനിസം കോൾഡ് വാർ കാലത്ത് സോവിയറ്റ് യൂണിയന് ഇല്ല എന്നതായിരുന്നു . അതായത് അവർ U.S. നെ ടാർഗറ്റ് ചെയ്യുന്നില്ലായിരുന്നു എന്നാണതിന്റെ അർഥം . ICBM - ൽ ഇത്തരം ജൈവായുധം കൂട്ടി യോജിപ്പിക്കാൻ അവർ ശ്രമിച്ചില്ല. അഥവാ ഇനി അങ്ങനെ ശ്രമിച്ചിരുന്നെങ്കിൽ തന്നെ അത് എങ്ങുമെങ്ങുമെത്തിയുമില്ല.
മിഖായേൽ ഗോർബച്ചേവിന്റെ കാലഘട്ടത്തിൽ, അദ്ദേഹം ഉൾപ്പെടെ വെറും നാലേ നാലുപേർക്കേ സോവിയറ്റ് ബയോ വെപ്പൺ പ്രോഗ്രാമിനെക്കുറിച്ച് പൂർണ്ണമായ കഥ അറിയാമായിരുന്നുള്ളു. അമേരിക്കൻ പ്രസിഡന്റായിരുന്ന George H.W. Bush, ഇന്റലിജൻസ് റിപ്പോർട്ടുമായി ബന്ധപ്പെട്ട് ഇക്കാര്യത്തേക്കുറിച്ചൊരു വിശദീകരണത്തിന് ഗോർബച്ചേവിനെ നിർബന്ധിച്ചെങ്കിലും ഗോർബച്ചേവ് മുടന്തൻ ന്യായങ്ങൾ പറഞ്ഞ് ഒഴിഞ്ഞുമാറുകയാണുണ്ടായത്. ബയോ വെപ്പണുകൾ കൊണ്ട് ലോകത്തെ അധീശ ശക്തിയാകാം എന്നൊക്കെ ഗോർബച്ചേവ് കരുതിയിരുന്നു. എന്നാൽ സോവിയറ്റ് യൂണിയന്റെ തകർച്ച അത്തരമൊരു നാശത്തിൽ നിന്ന് ലോകത്തെ രക്ഷിച്ചു.
സോവിയറ്റ് യൂണിയൻ തങ്ങളുടെ ബയോളജിക്കൽ വാർഫെയർ പ്രോഗ്രാം ഊർജ്ജിതമാക്കിയതിന്റെ പിന്നാമ്പുറത്തേക്കുറിച്ച് അലക്സ് വെല്ലർസ്റ്റ്യൺ ഒരു സംഭവം പങ്കു വെക്കുന്നുണ്ട്. 1960 ൽ പസഫിക് സമുദ്രത്തിലെ ജോൺസ്ടൺ ഐലന്റിൽ FBI യും US ആർമിയും ചേർന്ന് ഒരു ജൈവായുധ പരീക്ഷണം നടത്തുകയുണ്ടായി. സോവിയറ്റ് KGB ഉധ്യോഗസ്ഥനായ ഒരു ഡബിൾ ഏജന്റ് ഈ കൂട്ടത്തിൽ ഉണ്ടായിരുന്നു. ഈ ഏജന്റിൽ നിന്ന് ഈ വിവരം അറിഞ്ഞ റഷ്യ ഞെട്ടി. അമേരിക്ക ഊർജ്ജിതമായി ജൈവായുധ നിർമാണത്തിലാണ് എന്നത് റഷ്യയെ ഇരുത്തി ചിന്തിപ്പിച്ചു. ഈ സംഭവമായിരുന്നു പിന്നീട് റഷ്യയുടെ ജൈവായുധ ഗവേഷണങ്ങൾക്ക് ആക്കം കൂട്ടിയത്.
ജൈവായുധ വിരുദ്ധ സമ്മേളനം (Biological Weapons Convention)
____________________________________________________
____________________________________________________
1969 നവംബറിൽ, യു.എസ് പ്രസിഡന്റ് റിച്ചാർഡ് നിക്സൺ ജൈവ ആയുധങ്ങൾ നിർമിക്കുന്നതും പ്രയോഗിക്കുന്നതും കുറ്റകരമാക്കി പ്രഖ്യാപിച്ചു. വിയറ്റ്നാം യുദ്ധസമയത്ത് നടത്തിയ രാസായുധങ്ങളുടെ ഉപയോഗം, അമേരിക്കൻ ജനങ്ങളുടെ വെറുപ്പിനിടയാക്കിയ സമ്മർദ്ദം മൂലമായിരുന്നു ഇത് . നിക്സന്റെ ചരിത്രപരമായ ജൈവ ആയുധ നിരോധനത്തിന്റെ പശ്ചാത്തലത്തിൽ, അവർക്ക് ഭയമുള്ള സോവിയറ്റ് യൂണിയൻ ഉൾപ്പെടെയുള്ളവരെ അത്തരം നിയമത്തിൽ കൊണ്ടുവരാനായി അമേരിക്ക ഒരു അന്താരാഷ്ട്ര കരാറുണ്ടാക്കൻ ശ്രമമാരംഭിച്ചു.
1972 - ഏപ്രിൽ 10 ന് യുണൈറ്റഡ് സ്റ്റേറ്റ്സ്, യു.കെ, സോവിയറ്റ് യൂണിയൻ എന്നിവർ എല്ലാത്തരം ബയോളജിക്കൽ ആയുധങ്ങൾക്കുമെതിരായുള്ള ഒരു കൺവൻഷൻ വിളിച്ചു കൂട്ടി. അതായിരുന്നു Biological Weapons Convention. 1925 ലെ ജനീവ പ്രോട്ടോക്കോളിന്റെ തുടർച്ചയായിരുന്നു ഇത്. സോവിയറ്റ് യൂണിയനും, ബ്രിട്ടനും കരാർ വ്യവസ്ഥകൾ പാലിക്കും എന്ന് വാഗ്ദാനം ചെയ്തു. (ഇതിൽ ഒപ്പു വെച്ചത് യു എസ് 1975 ലാണ്.) അതോടെ U.S.ന് ആശ്വാസമായി. അവരെ പോലെ (?), സോവിയറ്റ് യൂണിയനും അവരുടെ ജൈവായുധങ്ങൾ ഉപേക്ഷിക്കുമെന്ന് യു എസ് വിശ്വസിച്ചു. എന്നാൽ തങ്ങളുടെ ബയോളജിക്കൽ സ്റ്റോറേജുകൾ പരിശോധിക്കാൻ മറ്റാർക്കും അവകാശമില്ല എന്ന് സോവിയറ്റ് യൂണിയൻ പ്രഖ്യാപിക്കുകയുണ്ടായി.
പക്ഷേ, അമേരിക്കയുടെ വിശ്വാസം തെറ്റായിരുന്നു എന്ന് വൈകാതെ തന്നെ അവർക്ക് ബോധ്യമായി. 1989 -ൽ ഒരു മുതിർന്ന സോവിയറ്റ് ബയോളജിക്കൽ വെപ്പൺ സയന്റിസ്റ്റ് യു.കെയിലെ ക്ക് കൂറു മാറി. വ്ലാഡിമർ പാസെഷ്നിക് (Vladimir Pasechnik) ആയിരുന്നു അത്. അമേരിക്കയും സോവിയറ്റ് യൂണിയനുമായുള്ള കരാറിന്റെ ഭാഗമായി ആണവായുധങ്ങൾ ഉൾപ്പെടെയുള്ളവ കുറച്ചു കൊണ്ടിരുന്ന കാലത്ത്, സോവിയറ്റ് യൂണിയൻ തങ്ങളുടെ ജൈവായുധ വികസനം അതീവ രഹസ്യമായി തുടരുകയായിരുന്നു എന്ന് പാസെഷ്നിക് തുറന്നു പറഞ്ഞു. സോവിയറ്റുകൾ 1973 ൽ സ്ഥാപിച്ച BIOPREPARAT (*3) എന്ന സിവിലിയൻ ഫാർമസ്യൂട്ടിക്കൽ കമ്പനി, യഥാർഥത്തിൽ ജൈവ-ആണവായുധങ്ങൾ വിപുലപ്പെടുത്തുന്ന ഒന്നായിരുന്നു എന്ന രഹസ്യം പാസെഷ്നിക് വെളിപ്പെടുത്തി.
*************************
(*3) BIOPREPARAT : - Biopreparat was the Soviet Union's major biological warfare agency from the 1970s on
*************************
(*3) BIOPREPARAT : - Biopreparat was the Soviet Union's major biological warfare agency from the 1970s on
കെൻ അലിബെക്കോവിന്റെ വെളിപ്പെടുത്തലുകൾ.
______________________________________
______________________________________
എന്നാൽ കൂടുതൽ സ്ഫോടനാത്മകമായ വിവരങ്ങൾ വരാൻ പോകുന്നതേ ഉണ്ടായിരുന്നുള്ളു. 1992 ൽ അമേരിക്കയിലേക്ക് കൂറുമാറിയ, സോവിയറ്റ് യൂണിയനിലെ മൈക്രോ ബയോളജിസ്റ്റും - ബയോളജിക്കൽ വാർഫെയർ എക്സ്പേർട്ടുമായിരുന്ന ഡോ: കെന്നത് അലിബെക്കോവ് (Kanatjan Alibekov) ആയിരുന്നു സോവിയറ്റ് ബയോവാർഫെയർ പദ്ദതികളേക്കുറിച്ച് ഞെട്ടിക്കുന്ന വെളിപ്പെടുത്തലുകൾ നടത്തിയത്. 1987 മുതൽ 1992 വരെ BIOPREPARAT ലാബോറട്ടറിയുടെ ചീഫ് സയിന്റിസ്റ്റ് ആയിരുന്നു ഡോ: കെന്നത് അലിബെക്കോവ് .
കെൻ അലിബെക്ക് പങ്കു വെച്ച വിവരങ്ങൾ കേട്ട് ബ്രിട്ടനും, യുണൈറ്റഡ് സ്റ്റേറ്റ്സും ഞെട്ടി.
കെൻ അലിബെക്ക് പങ്കു വെച്ച വിവരങ്ങൾ കേട്ട് ബ്രിട്ടനും, യുണൈറ്റഡ് സ്റ്റേറ്റ്സും ഞെട്ടി.
വസൂരിയെ സംബന്ധിച്ചായിരുന്നു അലിബെക്കിന്റെ ഏറ്റവും വലിയ വെളിപ്പെടുത്തൽ. വസൂരി (Smallpox) പടർന്നപ്പോൾ അതിനെ പ്രധിരോധിക്കാനുള്ള ഗവേഷണങ്ങളുടെ കാലത്ത്, റഷ്യൻ ഡോക്ടർമാർ എടുത്ത വസൂരി സാമ്പിളുകൾ സോവിയറ്റ് സൈന്യത്താൽ പിന്നീട് മാരക ജൈവായുധങ്ങളായി മാറി വന്നതു എങ്ങനെ എന്ന് കെൻ ബെക്ക് ലോകത്തെ അറിയിച്ചു. വസൂരി (Smallpox) മനുഷ്യ കുലത്തെ ഉന്മൂലനം ചെയ്യുന്നതാണെന്ന് റഷ്യയ്ക്ക് അറിയാം എന്ന് അലിബെക്ക് പറയുന്നു. എന്നാൽ ഇത് സൂക്ഷിക്കേണ്ടിയിരിക്കുന്നു, അതിനു രണ്ടു കാരണങ്ങളുണ്ട്. ഒന്ന്, ഭാവിയിൽ ഉണ്ടാകാൻ ചാൻസുള്ള മറ്റേതെങ്കിലും ഒരു മാരക രോഗത്തിനെതിരേ ചിലപ്പോൾ വസൂരി രോഗാണു പ്രധിരോധത്തിനുപകരിക്കും. രണ്ട്, മനുഷ്യജീവൻ ഉന്മൂലനം ചെയ്യാനായ ഏറ്റവും ശക്തമായ ഒരു ആയുധവും ആയിരിക്കും.
ഇന്ന് റഷ്യ അമേരിക്ക എന്നിവരുടെ പക്കൽ മാത്രമേ വസൂരി വൈറസ് ശേഷിച്ചിട്ടുള്ളു. ലോകത്തിലെ അവശേഷിക്കുന്ന ഈ രണ്ട് വസൂരി സാമ്പിളുകൾ റഷ്യയിലും അമേരിക്കയിലും ഉള്ള രണ്ട് ഉയർന്ന ലാബുകളിൽ അതീവ സൂക്ഷ്മമായി ഇപ്പോഴും പരിചരിക്കപ്പെടുന്നു.
വസൂരി വൈറസ് അനൗദ്യോഗിക ഓഹരികളിലൊന്നായി പല രാജ്യങ്ങളിലും ഇപ്പോഴും ഉണ്ടായിരിക്കാൻ സാധ്യതയുണ്ടെന്നും അലി ബെക്ക് സംശയമുന്നയിക്കുന്നു . അമേരിക്ക, റഷ്യ എന്നിവർക്കൊപ്പം വൈറസ് അശ്രദ്ധമായി മനപ്പൂർവം നിലനിർത്തി എന്ന് കരുതപ്പെടുന്ന മറ്റു രാജ്യങ്ങളിൽ ചൈന, ക്യൂബ, ഇന്ത്യ , ഇറാൻ , ഇസ്രായേൽ , പാകിസ്താൻ, യൂഗോസ്ലാവിയ, ഉത്തര കൊറിയ , ഇറാഖ് എന്നീ രാജ്യങ്ങളേയും അലി ബെക്ക് അന്ന് സംശയിച്ചിരുന്നു.
സംഭ്രമജനകമായ പത്ത് ജൈവായുധങ്ങൾ.
_________________________________
_________________________________
1. SMALLPOX (വസൂരി).
2. ANTHRAX (ആടുമാടുകളെ ബാധിക്കുന്ന ഒരു രോഗം).
3. EBOLA (വൈറസ് കാരണം ഉണ്ടാകുന്ന മാരകമായ ഒരു പകർച്ചവ്യാധി ).
4. PLAGUE (എലിപ്പനി).
5. TULAREMIA.
6. BOTULINUM TOXIN.
7. RICE BLAST.
8. RINDERPEST.
9. NIPAH VIRUS.
10. CHIMERA VIRUSES.
2. ANTHRAX (ആടുമാടുകളെ ബാധിക്കുന്ന ഒരു രോഗം).
3. EBOLA (വൈറസ് കാരണം ഉണ്ടാകുന്ന മാരകമായ ഒരു പകർച്ചവ്യാധി ).
4. PLAGUE (എലിപ്പനി).
5. TULAREMIA.
6. BOTULINUM TOXIN.
7. RICE BLAST.
8. RINDERPEST.
9. NIPAH VIRUS.
10. CHIMERA VIRUSES.
തണുത്തുറഞ്ഞു കിടക്കുന്ന പകർച്ച വ്യാധികൾ.
___________________________________
___________________________________
ചരിത്രം നിരത്തുന്ന ജൈവ യുദ്ധ തെളിവുകൾ മാനവ രാശിയുടെ ഭാവിയേയും ആശങ്കയിലാഴ്ത്തുന്നു. അറ്റോമിക്ക് വാർഫെയർ പ്രോഗ്രാമുകളേക്കുറിച്ച് മാത്രമേ നാം എല്ലായ്പോഴും ആശങ്കപ്പെടുന്നുള്ളു. എന്നാൽ അവയോടൊപ്പം നിൽക്കുന്ന വിനാശകരവും ബീഭത്സവുമായ ഒരു നശീകരണ പ്രകൃയ തന്നെയാണ് ബയോളജിക്കൽ വാർഫെയർ പ്രോഗ്രാംസ്. റഷ്യ, അമേരിക്ക എന്നീ രാജ്യങ്ങളുടെ ആഴമുള്ള ലാബോറട്ടറി ഫ്രീസറുകളിൽ എന്തു നടക്കുന്നു എന്ന് തിരിച്ചറിയാൻ നമുക്കാർക്കും കഴിയില്ല. നിലവിലുള്ളതിനേക്കാൾ കടുത്ത മാരക രോഗങ്ങളെ കെട്ടഴിച്ച് വിടാനുള്ള ഹൈബ്രീഡ് ശ്രമങ്ങളിലാണ് സൂപ്പർ പവറുകൾ.
ലോകം, 2001 സെപ്റ്റംബർ 18-ന് ഒരു ആന്ത്രാക്സ് ആക്രമണത്തിന്റെ ആക്രമണത്തിന്റെ മൈനൂട്ടായ ഒരു സൂചനയെ കണ്ടെത്തി എന്നത്, അത്തരം ഒരു സാധ്യത ഏതു രാജ്യത്തും, ഏതു സമയത്തും എപ്പോൾ വേണമെങ്കിലും പൊട്ടിപ്പുറപ്പെടാം എന്ന അടയാളമാണ് നൽകുന്നത്. മാനവരാശിയെ ഇഞ്ചിഞ്ചായി കൊല്ലാനുതകുന്ന പകർച്ച വ്യാധികൾ ലാബോറട്ടറികളിൽ നിന്ന് ഒരിക്കലും പുറത്തേക്ക് പ്രവഹിക്കാതിരിക്കട്ടെ എന്ന് നമുക്ക് പ്രത്യാശിക്കാം.
********************************************
റഫറൻസ് : - ബയോളജിക്കൽ വാർഫെയർ സംബന്ധിച്ച് Stefan Riedel, Colette Flight, Alex Wellerstein എന്നിവരുടെ ലേഖനങ്ങൾ, ഒപ്പം വിക്കി പീഡിയ മറ്റ് ഗൂഗിൾ ഇൻഫർമേഷനുകൾ എന്നിവ.
റഫറൻസ് : - ബയോളജിക്കൽ വാർഫെയർ സംബന്ധിച്ച് Stefan Riedel, Colette Flight, Alex Wellerstein എന്നിവരുടെ ലേഖനങ്ങൾ, ഒപ്പം വിക്കി പീഡിയ മറ്റ് ഗൂഗിൾ ഇൻഫർമേഷനുകൾ എന്നിവ.
വസ്തുതകൾക്കനുബന്ധമായ ചിത്രങ്ങൾ ആദ്യ കമന്റുകളിൽ കാണാവുന്നതാണ്.
അഭിപ്രായങ്ങളൊന്നുമില്ല:
ഒരു അഭിപ്രായം പോസ്റ്റ് ചെയ്യൂ